Netanyahu ruikt weer de macht
Jan van der Putten

Jeruzalem – Drie jaar premier, tien jaar oppositieleider, vervolgens twaalf jaar opnieuw premier en na vier mislukte verkiezingen een jaartje in de oppositie. Sinds hij moest wijken voor Naftali Bennett roept hij dat hij terugkomt. En nu dreigt dat inderdaad te gebeuren. Zelden heeft de nu 72-jarige Benjamin Netanyahu zo agressief aan de weg getimmerd.
Toen Bennett aantrad verwachtte niemand dat hij het langer dan een paar weken, hooguit een paar maanden zou uithouden. Zijn coalitie was immers een kakelbonte lappendeken van acht partijen, een Arabische partij inbegrepen. Samen hadden ze de kleinst mogelijke meerderheid: 61 van de 120 zetels. Het enige wat hen bond was hun afkeer van Netanyahu. Ze besloten de problemen die hen verdeeld hielden, de Palestijnse kwestie bijvoorbeeld, te bevriezen. Maar volgens hen schreeuwde tachtig procent van Israëls problemen om een gezamenlijke aanpak.
Het is een wonder dat de regering-Bennett haar eerste verjaardag heeft gehaald. Vanaf het begin heeft ze behalve met de oppositie ook met zichzelf overhoopgelegen. Toen Bennett premier werd gold hij als voorman van de kolonisten, maar tegenwoordig zien ze hem als een linkse verrader en ledenpop van de gehate Arabieren. De linkse en Arabische leden van de coalitie hebben knarsetandend gestemd voor maatregelen die ze verfoeien, omdat het alternatief de val van de regering was. Netanyahu en zijn ultra-rechtse vrienden stemmen ongezien tegen alle regeringsvoorstellen, al zijn ze het er inhoudelijk nog zo mee eens. Zelfs hebben ze de verlenging verworpen van de speciale status van de joodse kolonisten in bezet gebied. Die zouden daardoor even rechteloos worden als de Palestijnen.
De implosie in slow motion van de huidige regering is niet meer tegen te houden. Drie leden van Bennetts eigen minipartijtje hebben hem de rug toegekeerd. De coalitie is in de minderheid gedrongen. Maar dat geeft Netanyahu’s kamp nog niet de meerderheid, want zes Arabische parlementariërs moeten van hem net zo weinig hebben als van Bennett. Daarom bestookt Netanyahu de leden van de coalitie met beloftes over ministersportefeuilles. Er hoeven er maar een paar over te lopen om hem aan een meerderheid te helpen. Daardoor kan Israëls eigen Trump zonder verkiezingen de macht terugpakken die hem door de ‘verrader’ Bennett zou zijn ontstolen. Zijn hoogste prioriteit daarna: de rechterlijke macht temmen en zijn corruptieprocessen laten annuleren.