In de wereld

Hongkongse kardinaal (90) riskeert levenslang

Jan van der Putten

18 mei 2022 – verschenen in nr. 20

Hongkong – Op de Dalai Lama na is Joseph Zen al jaren de meest gehate geestelijke in China. De Communistische Partij heeft de emeritus-kardinaal van Hongkong ten slotte klein gekregen. Vorige week werd de negentigjarige opgepakt omdat hij de nationale veiligheidswet zou hebben overtreden. Hij is op borgtocht vrijgelaten, maar hij riskeert levenslang.

Bijna vierhonderdduizend Hongkongers, vijf procent van de bevolking, zijn katholiek. Onder hen is zowel de scheidende leider Carrie Lam als haar opvolger John Lee, die als politiechef verantwoordelijk was voor de massale repressie. Als chief executive heeft deze marionet van de Chinese leider Xi Jinping maar één doel: uitvoering van de veiligheidswet, het instrument van Beijing om alle verzet te smoren. Dat Zen een van de bekendste kerkleiders van Azië is, maakt voor Lee niets uit. Iedereen die de wet overtreedt moet zonder aanzien des persoons worden aangepakt, vindt hij.

Welke misdaad heeft de kardinaal begaan? Als bestuurder van een fonds dat juridische en medische hulp gaf aan de deelnemers aan de democratische protesten in 2019, zou hij hebben ‘samengespannen met buitenlandse krachten’. Het fonds is inmiddels opgeheven, maar Zen was de gevangenen blijven bezoeken. Ook vier andere voormalige bestuurders zijn opgepakt. Ook zij zijn voorvechters van mensenrechten en democratie, dus tegenstanders van de Partij. Zen zelf moet niets van de Partij hebben sinds hij bij de communistische machtsovername in 1949 als zeventienjarige van Shanghai naar Hongkong vluchtte.

Buiten China roept de arrestatie van de kardinaal veel protesten op, en in Hongkong zelf veel angst. Organisaties die geld krijgen uit het buitenland zijn nu gewaarschuwd. Advocaten die politieke gevangenen verdedigen ook. Sommige gelovigen voorzien een kerkvervolging, anderen een kerkscheuring. Nu al staan pro-democraten tegenover een alliantie van apolitieke en Beijing-gezinde katholieken.

Het Vaticaan volgt de ontwikkelingen ‘met uitzonderlijke aandacht’. Dat is alles. Het eerste protest van Rome moet nog komen. Want Zen was voor het Vaticaan een horzel die het liever kwijt dan rijk was. Hij verzette zich immers fel tegen het akkoord van 2016 dat Beijing laat meebeslissen over bisschopsbenoemingen. Hij vond dat een verraad aan China’s ondergrondse katholieken. Zoals Zen had voorzien gebruikt de Partij het akkoord om van de kerk een partijafdeling te maken, waarin Jezus moet plaatsmaken voor Xi. Zens eigen arrestatie bewijst dat de paus zich door Xi heeft laten inpakken.