China opent een historische kliklijn

Beijing – China’s 95 miljoen communisten hadden tot 1 juli de tijd om de jongste versie van de partijgeschiedenis erin te stampen, zodat ze op de honderdste verjaardag van de Partij de gewijzigde feiten kennen. Die staan in de nieuwe, vuistdikke editie van Een verkorte geschiedenis van de Chinese Communistische Partij, waarin op last van Xi Jinping de feiten zijn aangepast aan zijn politieke behoeften.

De keizers regeerden krachtens een hemels mandaat, de Communistische Partij regeert krachtens het mandaat van de geschiedenis. Als een historische noodzakelijkheid zou ze zijn voorbestemd om na de Eeuw der Vernedering China’s oude glorie te herstellen en uit te bouwen. Het luisterrijke communistische heden is de culminatie van de geschiedenis, die te belangrijk is om haar over te laten aan de historici. De Partij schrijft haar eigen geschiedenis. Net als in de Chinese media gaat het niet om waarheid of leugen. Waar het om gaat is de propagandawaarde.

 Het jongste partijgeschiedenisboek herhaalt de historische fout dat de Partij gesticht is op 1 juli 1921. In werkelijkheid gebeurde dat 22 dagen later, maar Mao wist de precieze datum niet meer, alleen dat het in juli was geweest. Als verjaardag koos hij 1 juli, en omdat Mao het had gezegd, bleef het zo. De eerste partijbijeenkomst was in een meisjesschool in Shanghai, nu een ‘rood’ bedevaartsoord. Een van de twaalf aanwezigen was een zekere Mao Zedong. Hij speelde toen nog een bescheiden politieke rol, maar in de wassenbeeldengroep die van de oprichters is gemaakt, hangen ze allemaal bewonderend aan Mao’s lippen. De Nederlander Henk Sneevliet, vertegenwoordiger van Lenin en de Komintern, zit er maar wat bij.

In het nieuwe geschiedenisboek is van Mao’s terreurregime en zijn zuiveringen nauwelijks meer iets terug te vinden. De jonge Xi zelf had veel te lijden van de Culturele Revolutie, zijn vader viel in ongenade, zijn halfzus pleegde zelfmoord, maar dat mag niemand meer weten. Net zo min als de veroordeling door de Partij van de Culturele Revolutie. Waarom? Omdat Xi zichzelf als een tweede Mao ziet, persoonsverheerlijking en zuiveringen inbegrepen. Een kwart van het boek is een ode aan Xi. Ter gelegenheid van de honderdste verjaardag zijn een nieuw partijmuseum en een kliklijn geopend, waarop anoniem degenen kunnen worden aangegeven die iets kritisch over de partijgeschiedenis online durven te zetten. China’s cancelcultuur stelt dit ‘historisch nihilisme’ zwaar strafbaar.

Jan van der Putten