In de wereld

Netanyahu brengt Israël geen annexatie maar chaos

Jerusalem – Met luid tromgeroffel was het aangekondigd: op 1 juli zou premier Netanyahu beginnen met de inlijving van de Westelijke Jordaanoever. Dat zou hem zo populair moeten maken dat zijn corruptieproces zou doodlopen. Maar 1 juli kwam, en er gebeurde niets. Er gebeurde iets anders: een tweede coronagolf die veel hoger is dan de eerste, snelle verarming, voortdurende demonstraties tegen Netanyahu, geweld van politie, vechtersbazen en messentrekkers, doodsbedreigingen tegen de premier en protestleiders, en een polarisering die kan uitlopen op de vierde stembusgang in anderhalf jaar.

Dat de annexatie is vergeten komt door een combinatie van onenigheid binnen de regeringscoalitie, buitenlandse protesten en dreigementen, gebrek aan Amerikaanse steun omdat Trump wel wat anders aan zijn hoofd heeft, en scherpe toename van het aantal coronabesmettingen. Aanvankelijk leek het virus dankzij tijdige maatregelen te zijn ingedamd. Totdat de scholen en de economie weer opengingen. Prompt sloeg covid-19 keihard toe, waardoor Israël ondanks zijn lage sterftecijfer (536 tot afgelopen maandag) relatief een van de hoogste besmettingscijfers (72.815) ter wereld heeft.

Een chaotisch coronabeleid speelde het virus krachtig in de kaart. Maatregelen werden aangekondigd en geannuleerd, ingevoerd en weer ongedaan gemaakt. De boosheid steeg even snel als de verarming en werkloosheid, en nog sneller toen Netanyahu zichzelf 135 duizend euro door de belastingdienst liet terugbetalen om niet ‘financieel gehandicapt’ te raken. Vooral in Tel Aviv en voor de ambtswoning en het buitenverblijf van Netanyahu wordt al wekenlang geprotesteerd. Afgelopen zaterdag namen de demonstranten bezit van het centrum van Jeruzalem. Ze protesteren tegen werkloosheid en armoede, tegen Netanyahu’s falende coronabeleid en zijn corruptie. Ze eisen zijn aftreden. De politiechef die het hardst tegen de ‘anarchisten’ en ‘linksen’ optreedt maakt de meeste kans de nieuwe landelijke hoofdcommissaris te worden. Minister Ohana van Openbare Veiligheid heeft het zelf gezegd.

De grootste crisis sinds jaren doet het monsterverbond tussen Netanyahu en Benny Gantz kraken. De zittende premier behandelt zijn partner, die volgens het coalitieakkoord in november 2021 premier moet worden, als oud vuil. Beiden zijn in de peilingen pijlsnel gedaald. Netanyahu heeft maar één zorg: zijn corruptieproces archiveren. Daartoe wil hij een lakei benoemen tot minister van Justitie en de rechtspraak onder curatele stellen. Ook wil hij een begroting voor één jaar in plaats van de afgesproken twee, een trucje waardoor Gantz het premierschap zou mislopen. Nieuwe verkiezingen dan maar weer? Of erger?

Jan van der Putten