In de wereld
Chinese kinderen denken out of the box
door Jan van der Putten

Peking – Als een schip 26 schapen en 10 geiten aan boord heeft, hoe oud is dan de kapitein? Raar examenvraagje voor de elfjarige leerlingen van een basisschool in Nanchong in de Chinese provincie Sichuan. Toch kwamen er creatieve antwoorden, zo meldde de BBC. ‘De kapitein is 36’, wist een jongen, ‘want 26+10=36 en de kapitein wilde evenveel dieren aan boord als zijn eigen leeftijd.’ Of deze: ‘De kapitein is minstens 18, want om een schip te besturen moet je volwassen zijn.’ Een ander gaf het op: ‘De leeftijd van de kapitein is… Ik weet het niet. Ik kan dit niet oplossen.’

Op sociale media waren de meeste reacties nogal bits, al ontbrak ook hier de creativiteit niet. Zo schreef iemand op Weibo (de Chinese versie van het verboden Twitter): ‘Als een school 26 onderwijzers heeft van wie er 10 niet denken, hoe oud is dan het schoolhoofd?’ Sommige weibo’ers gingen echter mee met de verklaring waarmee de school zelf kwam: de vraag was bedoeld om kritisch denken aan te moedigen. Dat klopt niet met ons traditionele beeld over het Chinese onderwijs: studeren is een ander woord voor uit je hoofd leren, zelfstandig denken wordt niet aangemoedigd en de leerlingen moeten de kennis van hun leraar zo dicht mogelijk zien te benaderen, want zo heeft Confucius het gewild, en zo willen de communistische leiders het nog steeds. Het beruchte landelijke universitaire toelatingsexamen test slechts parate kennis. Ook de voor alle partijkaders verplichte bestudering van het ‘Xi Jinping Denken’ komt neer op stampen.

In het Westen is lang gedacht dat het rigide onderwijssysteem en de politieke repressie de door Xi bevolen ombouw van China tot een technologische supermacht onmogelijk zouden maken. Hoe kun je immers innoveren als je niet out of the box en vrij mag denken? Sinds kort weten we beter. Op steeds meer innovatiegebieden is China wereldleider.

Zelfs is een Weibo-gebruiker zo ver out of the box gesprongen dat hij een antwoord vond op de vraag over de leeftijd van de kapitein. De schapen en geiten wegen samen ongeveer 7700 kilo, om een kapiteinsbrevet te halen moet je minimaal 23 jaar oud zijn, voor een lading van meer dan 5000 kilo moet je op z’n minst vijf jaar ervaring hebben, dus de kapitein is zeker 28 jaar oud.